FİİLLER VE ÇEKİMLERİ - Σ -

 - Σ -

σηκώνομαι   kalkmak (yataktan kalkmak)

σηκώνομαι	sikonome	kalkıyorum
σηκώνεσαι	sikonese	kalkıyorsun
σηκώνεται	sikonete	kalkıyor
σηκωνόμαστε	sikonomaste	kalkıyoruz
σηκώνεστε	sikoneste	kalkıyorsunuz
σηκώνονται	sikononde	kalkıyorlar
σηκώθηκα	sikothika	kalktım
σηκώθηκες	sikothikes	kalktın
σηκώθηκε	sikothike	kalktı
σηκωθήκαμε	sikothikame	kalktık
σηκωθήκατε	sikothikate	kalktınız
σηκώθηκαν	sikothikan	kalktılar
θα σηκωθώ	tha sikotho	kalkacağım
θα σηκωθείς	tha sikothis	kalkacaksın
θα σηκωθεί	tha sikothi	kalkacak
θα σηκωθούμε	tha sikothume	kalkacağız
θα σηκωθείτε	tha sikothite	kalkacaksınız
θα σηκωθούν	tha sikothun	kalkacaklar

σκέφτομαι  düşünmek  

σκέφτομαι	skeftome	düşünüyorum
σκέφτεσαι	skeftese	düşünüyorsun
σκέφτεται	skeftete	düşünüyor
σκεφτόμαστε	skeftomaste	düşünüyoruz
σκέφτεστε	skefteste	düşünüyorsunuz
σκέφτονται	skeftonde	düşünüyorlar
σκέφτηκα	skeftika	düşündüm
σκέφτηκες	skeftikes	düşündün
σκέφτηκε	skeftike	düşündü
σκεφτήκαμε	skeftikame	düşündük
σκεφτήκατε	skeftikate	düşündünüz
σκέφτηκαν	skeftikan	düşündüler
θα σκεφτώ	tha skefto	düşüneceğim
θα σκεφτείς	tha skeftis	düşüneceksin
θα σκεφτεί	tha sikothi	düşünecek
θα σκεφτούμε	tha skeftume	düşüneceğiz
θα σκεφτείτε	tha skeftite	düşüneceksiniz
θα σκεφτούν	tha skeftun	düşünecekler

σκοτώνω öldürmek  

σκοτώνω	skotono	öldürüyorum
σκοτώνεις	skotonis	öldürüyorsun
σκοτώνει	skotoni	öldürüyor
σκοτώνουμε	skotonume	öldürüyoruz
σκοτώνετε	skotonete	öldürüyorsunuz
σκοτώνουν	skotonun	öldürüyorlar
σκότωσα	skotosa	öldürdüm
σκότωσες	skotoses	öldürdün
σκότωσε	skotose	öldürdü
σκοτώσαμε	skotosame	öldürdük
σκοτώσατε	skotosate	öldürdünüz
σκότωσαν	skotosan	öldürdüler
θα σκοτώσω	tha skotoso	öldüreceğim
θα σκοτώσεις	tha skotosis	öldüreceksin
θα σκοτώσει	tha skotosi	döldürecek
θα σκοτώσουμε	tha skotosume	öldüreceğiz
θα σκοτώσετε	tha skotosete	öldüreceksiniz
θα σκοτώσουν	tha skotosun	öldürecekler

" Έχω "Sahip Olmak Yardımcı Fiili

"έχω" Yunanca da Şimdiki Zamanda herhangi bir şeye sahip olup olmadığımızı anlatacağımız zaman kullanılan bir yardımcı fiildir.

Gündelik birkaç örnekle bu fiilin cümle içindeki görevini açık bir şekilde anlatmaya çalışacağım. Türkçe de

"Benim saçlarım siyah."

dediğimizde siyah saçlara sahip olduğumuzu bildiririz. Gördüğünüz gibi bu cümlede herhangi bir yüklem yok. Ancak bize verdiği anlam

"Benim siyah saçlarım var." ile aynı.

İşte Yunanca da neye sahip olunduğunu anlatmak için kullanılan yardımcı fiil "έχω" yardımcı fiilidir. Yani Türkçe karşılığı ile var-yok anlatmak istediğimiz durumlarda bu fiili kullanmalıyız.

έχω: var
δεν έχω: yok

Yunanca da  Şimdiki zaman ve Geniş zamanın aynı şekilde çekildiğini bir önceki bölümde öğrenmiştik. Şimdi "έχω" fiilinin çekimlerini görelim.

έχω          (eho)             sahibim     

έχεις        (ehis)             sahipsin
έχει          (ehi)              sahip

έχουμε     (ehume)        sahibiz
έχετε        (ehete)          sahipsiniz
έχουν       (ehun)           sahipler


Örneklerle pekiştirelim.

Εγώ έχω σπίτι.  Benim evim var.
(Ego eho spiti)

Εσύ έχεις ένα βιβλίο. Senin bir kitabın var.
(Esi ehis ena vivlio)

Αυτός έχει δύο ελληνικά βιβλία. Onun (bay) iki Yunanca kitabı var.
(Aftos ehi dio elinika vivlia.)

Αυτή έχει κοντά μαλλιά. Onun (bayan) kısa saçları var.
(Afti ehi konda malia.)

Ο άντρας δεν έχει μαλλιά. Adamın saçları yok.
(O andras den ehi malia)

Εμείς έχουμε σπίτι. Βizim evimiz var.
(Emis ehume spiti.)

Εσείς δεν έχεις σπίτι. Sizin eviniz yok.
(Esis den ehis spiti)

VAR MI - YOK MU SORULARI SORMAK

Yunancada karşımızdaki kişi ya da kişilere soru sormak istediğimizde, cümlede (ne,nerede,kim,nasıl,kiminle) gibi soru kelimeleri bulunmuyorsa, cümlenin fiili en başa getirilerek soru cümlesi oluşturulur. Cümlede fiil olmadığı durumlarda da yardımcı fiil başa getirilir. Soru cümlesinin sonuna Türkçede (?) soru işareti getirilirken bu simge Yunancada (;) şeklinde kullanılır.

"έχω" fiilini soru cümlesinde nasıl kullandığımızı yine örneklerle açıklayalım. 

Έχεις κοντά μαλλιά; Saçların kısa mı?

(Ehis konda malia?)

Δεν έχουν σπίτι; Evleri yok mu?

(Den ehun spiti?)

Ποιός έχει μακριά μαλλιά; Kim uzun saçlı ?

(Pios ehi makria malia?)

Gördüğünüz gibi soru cümlesinde soru kelimesi olduğu durumlarda, soru kelimesi cümlenin başına geçmekte.

Bilmediğimiz Kelimeler:
κοντά: kısa
μακριά: uzun
μαλλιά: saç
Ποιός: Kim

İsimlerin Çoğullaştırılması

Yunanca İsimler çoğullaştırılırken hem kelime sonlarındaki harfler, hem de isimden önce kullanılan ön tanım ekleri değişikliğe uğrar. Eril, Dişil ve Yansız isimlerde tek tek görelim ve örneklendirelim.

Eril İsimlerin Çoğullaştırılması: 

• Eril isimleri çoğullaştırırken isimden önce kullanılan ön tanım eki (-ο) dan (-οι) ye dönüşür.

• Sonu -ος, ile biten kelimelerin sonu -οι ile

          ο γιατρός                      οι γιατροί 
          (o yatros)                        (i yatri)

          Doktor                           Doktorlar

• Sonu -ας, -ης, ile biten kelimelerin sonları  -ες, ile bitirilir.

          ο φοιτητής                  οι φοιτητές

           (o fititis)                         (i fitites)

         Üniv. öğrencisi           Üniv. Öğrencileri


           ο ταμίας                        οι ταμίες

          (o tamias)                      (i tamies)
            Kasiyer                       Kasiyerler

Dişil İsimlerin Çoğullaştırılması:

• Dişil isimleri çoğullaştırırken isimden önce kullanılan ön tanım eki (η) den (οι) ye dönüşür.

• Cümle, genel olarak karşımıza çıkan dişil isimlerin sonunda bulun -α, -η, harfleri yerine -ες, ile bitirilir.

          η δασκάλα                   οι δασκάλες  

          (i daskala)                     (i daskales)
           Öğretmen                     Öğretmenler

         η βιβλιοθήκη             οι βιβλιοθήκες
         ( i vivliothiki)              (i vivliothikes)
           Kitaplık                          Kitaplıklar

Yansız İsimlerin Çoğullaştırılması:

• Yansız isimleri çoğullaştırırken, isimden önce kullanılan ön tanım eki (το) dan (τα)ya dönüşür.

•  -ι  ile biten isimlerin sonları -ια ile 

         το παιδί                  τα παιδιά  
         (to pedi)                  (ta pedia)
         Çocuk                      Çocuklar

• -ο  ile biten isimlerin sonları - α ile 

        το εισιτήριο           τα εισιτήρια

         (to isitirio)             (ta isitiria)

           Bilet                     Biletler

• -μα ile biten isimlerin sonları -ματα ile 

        το δέμα                 τα δέματα   

        (to dema)               (ta demata)

          Paket                     Paketler

Ben çoğullaştırma kurallarını öğrenirken bir tablo oluşturup ondan da faydalanmıştım. Sizinle de burada yapabildiğim kadarıyla paylaşmak istiyorum.

Cins           Artikel          Artikel         İsim Sonu      İsim Sonu 

                   Tekil             Çoğul            Tekil              Çoğul

Eril                   ο                 οι               -ος                     -οι

                                                              -ας/ης                -ες    

Dişil                 η                  οι              -η/-α                  -ες

Yansız             το                 τα              -ι                       -ια
                                                              -ο                      -α
                                                              -μα                    -ματα

İsimler

Yunanca da isimlerin Eril, Dişi Yansız olmak üzere 3 grupta bulunduğunu ve kendilerinden önce birer ön tanım eki (artikel) geldiğini öğrenmiştik.  Bu bölümde isimlerin ve kendilerinden önce gelen ön tanım eklerinin (artikel) detaylı olarak anlatımına yer vereceğiz.

1. Grup Eril İsimler: 

• Cins bakımında erkek olarak nitelendirilen isimlerdir. Ancak daha önce gördüğümüz örneklerden hatırlayacağınız gibi Türkçede bizim yansız olarak tanımladığımız birçok kelime Yunancada erkek ya da dişi olarak tanımlanmaktadır.

• Eril isimlerden önce kullanılan ön tanım eki  (-ο)  dur.

• Yunanca eril isimlerin son harfleri -ος, -ας, -ης, -ες, -ους harfleriyle biterler. Biz Yunanca da en sık görülen -ος, -ας, -ης harfleriyle biten kelimeler üzerinden örnekler yapacağız.

Bu kurallara göre baktığımızda yunanca bir kelimenin önünde (ο) artikeli varsa o kelimenin eril bir kelime olduğunu anlarız.

Ve yine bir kelime -ος, -ας, -ης, -ες, -ους harfleriyle bitiyorsa, bize genel olarak eril kelimeleri hatırlatmalıdır.

Örnekler:

ο γιατρός    (o yatros)     doktor

ο φοιτητής  (o fititis)     üniversite öğrencisi

ο ταμίας      (o tamias)    kasiyer

ο καφές        (o kafes)     kahve

ο παππούς    (o papus)    dede

2. Grup Dişil İsimler:

• Cins bakımından dişi olarak nitelendirilen isimlerdir

• Dişil isimlerden önce kullanılan ön tanım eki /artikel (η) dir.

• Yunanca dişil isimlerin son harfleri -α, -η, -ου, -ω, -ος harfleriyle biterler. Biz en sık görülen bitiş harfleri olan -α, -η, harfleriyle örnekler yapacağız. 

Yine bu kurallara göre baktığımızda Yunanca bir kelimenin önünde (η) artikeli varsa o kelimenin dişil bir kelime olduğunu anlarız

Ve kelimenin sonu -α, -η, -ου, -ω, -ος harfleriyle bitiyorsa bize dişil bir kelime olduğunu çağrıştırmalıdır.

Örnekler:

η δασκάλα        (i daskala)          Öğretmen

η βιβλιοθήκη    ( i vivliothiki)     Kitaplık

η αλεπού           (i alepu)             Tilki

η ηχώ                (i iho)                Yankı

η οδός               (i odos)              Sokak

3. Grup Yansız İsimler:

• Cins bakımından eril ya da dişi olarak tanımlanmayan cinssiz isimlerdir.

• Yansız isimlerden önce kullanılan ön tanım eki (το) dur.

• Yunanca Yansız isimlerin son harfleri -ι, -ο, -μα, -ος şeklinde biter. Biz en sık görülenler olan  -ι, -ο, -μα, harfleriyle biten yansız isimler üzerinden örnekler yapacağız.

Bu kurallara göre, Yunanca bir isimden önce (το) artikeli kullanılmışsa o kelimenin yansız bir isim olduğunu anlarız.

Ve kelimenin sonu  -ι, -ο, -μα, -ος harfleriyle bitiyorsa bize yansız bir kelimeyi çağrıştırmalıdır.

Örnekler:

το παιδί          (to pedi)       Çocuk

το εισιτήριο  ( to isitirio)    Bilet

το δέμα         (to dema)      Paket

το δάσος       (to dasos)      Orman

Evet bu bölümde Yunanca isimleri ve onlardan önce kullanılan ön tanım eklerini sanırım iyice öğrendik.

Bir sonraki bölümde İsimlerin çoğullaştırılması konusunu öğrenirken de yine bu bölümde öğrendiklerimi tekrar etmiş olacağız. Ancak o bölüme kadar sizden isteğim aşağıda ödev olarak belirtilen konulara özellikle dikkat etmeniz.

Bu bölüm için ÖDEV:

1- Eril, dişil ve yansız isimlerden önce kullanılan ön tanım eklerini ezberlemeniz.

2- Eril,dişi ve yansız isimlerin hangi harflerle sonlandığını pekiştirmeniz. Sözlük yardımıyla ve internetten faydalanarak örnekleri çeşitlendirebilirsiniz. 

Katılımınız için teşekkürler.