11 Kasım 2011 Cuma

İsimlerin -i Hali

Yunancada isimlere -i hali verilirken tıpkı isimleri çoğullaştırmada olduğu gibi hem isimden önce kullanılan artikel hem de isim sonları değişebilmektedir. Bu bölümde isme -i hali verirken Eril, Dişil ve Yansız isimlerde nasıl değişiklikler olduğunu hep birlikte öğreneceğiz.

Tekil Eril isimlerde -i hali:
  • İsimden önce kullanılan   -ο   artikeli    το(ν)  a dönüşür.
  • İsim sonundaki    kalkar.
Örnek:
Ο άντρας μαθαίνει ελληνικά.     Adam Yunanca öğreniyor.
(O andras matheni elinika.)

Bu örnekte gördüğümüz gibi ismin -i hali kullanılmadığından hem eril ismin önündeki artikel hemde isim sonu normal durumda bulunuyor. Altı çizgili olarak görebilirsiniz.

Bir de şu örneği inceleyelim:

Εγώ βλέπω τον άντρα.     Ben adamı izliyorum.
(Ego vlepo ton andra.)

Gördüğünüz gibi bu örnekte ismin i hali kullanıldığından artikel -ο dan τον a dönüşmüş ve ismin sonunda ki -ς yok olmuş durumda.



Tekil Dişil İsimlerde -i hali:
  • İsimden önceki artikel   -η   den    τη(ν)  e    dönüşür.
  • İsim sonu aynı kalır.
Örnek:

Η δασκάλα παίζει ποδόσφαιρο.  Öğretmen futbol oynuyor.
(İ daskala pezi podosfero.)

Bu örnekte ismin -i hali kullanılmadığından artikel normal durumda yani -η  olarak kullanılmış. Şimdide ismin -i hali kullanılan bir cümle görelim:

Εγώ αγαπώ την δασκάλα.     Ben öğretmeni seviyorum.
(Ego agapo tin daskala) 

İsmin -i hali kullanıldığında ise artikel τη(ν) e dönüşmüş.



Tekil Yansız isimlerde -i hali:

Yansız isimlerde isimden önce kullanılan artikel de, isim sonları da aynı kalır. Yani ismin normal hali ile -i hali arasında bir fark yoktur.

Genel olarak baktığımızda ismin -i halinde meydana  gelen değişikliği renklerle görelim.

ο άντρας          τον άντρα
adam                adam-ı

η δασκάλα       την δασκάλα
öğretmen          öğretmeni



Şimdi öğrendiklerimizi örneklerle pekiştirelim bu arada yeni Yunanca kelimelerde öğrenmiş olacağız.
=============================================
Ο πίνακας είναι εδώ.     Yazı tahtası buradadır.
(O pinakas ine edo.)

Βλέπω τον πίνακα.      Yazı tahtasını görüyorum.
(Vlepo ton pinaka)

ο πίνακας         τον πίνακα
yazı tahtası       yazı tahtasını

==============================================

Η πόρτα είναι εδώ.     Kapı buradadır.
(İ porta ine edo.)

Βλέπο την πόρτα.       Kapıyı görüyorum.
(Vlepo tin porta.)

η πόρτα             την πόρτα
kapı                    kapıyı

==============================================

Το κουτί είναι εδώ.      Kutu buradadır.
(To kuti ine edo.)

Βλέπω το κουτί.           Kutuyu görüyorum.
(Vlepo to kuti)

το κουτί               το κουτί
Kutu                     Kutuyu

ÇOĞUL İSİMLERE -İ HALİ VERİLMESİ

Çoğul isimlere -i hali verilirken uygulanan kuralları öğrenmeden önce, İsimlerin Çoğullaştırılması konusunu tekrar gözden geçirmenizi ve tekil ve çoğul isimler için kullanılan artikelleri ve isim sonlarında meydana  gelen harf değişimlerini iyice kavramanızı öneririm.


Çoğul Eril isimlerde -i hali:
  • İsimden önce kullanılan   -οι   artikeli    τους  a dönüşür.
  • İsim sonu   -οι  ile biten çoğul eril kelimeler -ους ile bitirilir.
Örnek:

οι φίλοι  (erkek arkadaşlar)    τους φίλους (erkek arkadaşları)
(i fili)                             (tus filus)


  • İsim sonu -ες  ile biten çoğul eril kelimelerde değişiklik olmaz.
Örnek:
οι ταμίες (kasiyerler)                     τους ταμίες (kasiyerleri)
(i tamies)                                        (tus tamies)

οι σπουδαστές  (erk. öğrenciler)   τους σπουδαστές   (erk. öğrencileri)
(i spudastes)                                   (tus spudastes)



Çoğul Dişil isimlerde -i hali:

  • İsimden önceki artikel   -οι   den    της  e    dönüşür.
  • İsim sonu -ες olarak aynı kalır.
Örnek:
οι γυναίκες  (kadınlar)             τις γυναίκες (kadınları)  
(i ginekes)                                 (tiss ginekes)

οι βιβλιοθήκες  (kitaplıklar)    τις βιβλιοθήκες (kitaplıkları)  
(i vivliothikes)                           (tis vivliothikes)

Çoğul Yansız isimlerde -i hali:



  • Yansız çoğul isimlerde isimden önce kullanılan artikel -τα aynı kalır.
  • isim sonları da aynı kalır. Yani ismin normal hali ile -i hali arasında bir fark yoktur.
Örnek:
τα δέματα   (ağaçlar)           τα δέματα    (ağaçları)
(ta demata)                           (ta demata)

τα μολύβια  (kalemler)        τα μολύβια  (kalemleri)
(ta molivia)                           (ta molivia)



Eril ve Dişi isimlerin önlerinde bulunan artikelde
το(ν)
τη(ν)
olduğu durumlarda sonunda (ν) kullanıp kullanmayacağımızı şu şekilde formüle edebiliriz.


bir sonraki kelime aşağıda belirtilen harfler ile başlıyorsa sondaki "N" harfi eklenir

τον
        α,ε,η,ι,ο,υ,ω,ου,αι,ει,οι,υι
        κ,π,τ,μπ,ντ,γκ,τσ,τζ,ξ,ψ
την



bir sonraki kelime aşağıda belirtilen harfler ile başlıyorsa sondaki "N" harfi eklenmez.

το
               β,γ,δ,φ,χ,θ,λ,μ,ν,π,σ,ζ
τη

    12 yorum:

    Unknown dedi ki...

    Teşekkürler Sedef Hocam .

    Horon Evi Aclan Sezer Genç dedi ki...

    Merhaba

    Sitenize Yunanca kursuna gelen bir kişiden görerek uğraştım. Ne yalan söyleyeyim derste anlatılan bir çok şeyi, yazarken kaçırdığım için öğrenememiştim. Siteniz bu anlamda bana göre çok değerli bir açığı kapatıyor. Emeklerinize sağlık. Çok teşekkürler.

    Horon Evi Aclan Sezer Genç dedi ki...

    Merhaba

    Sitenize Yunanca kursuna gelen bir kişiden görerek uğraştım. Ne yalan söyleyeyim derste anlatılan bir çok şeyi, yazarken kaçırdığım için öğrenememiştim. Siteniz bu anlamda bana göre çok değerli bir açığı kapatıyor. Emeklerinize sağlık. Çok teşekkürler

    Adsız dedi ki...
    Bu yorum yazar tarafından silindi.
    Unknown dedi ki...

    Sitenizi tesadüfen gördüm.Daha önce işim nedeni ile(taze balık ihracatı) sayısız defalar yunanistana gittiğimden Pratik olarak yunanca konuşabiliyorum ama yazılı olarak okuyamıyor ve yazamıyordum.
    Sitenizi çok beğendim,Fazlasıyla emek vermişsiniz. Konuları oldukça sade ve net anlaşılır şekilde anlatmışsınız. Elleriniz dert görmesin. Gerçekten teşekkürler

    Unknown dedi ki...

    çok çok teşekkürler. Bir sorum olacak, τον την in in ve το τη nin kullanılacağı durumları belirtirken, π her iki kısımda da var. yanlışlıkla değilse nasıl ayırt edeceğiz?

    Adsız dedi ki...

    Merhabalar sedef hanım.Benim aklım çok karıştı .Kelime "λ" harfi ile başlıyorsa"ν" eklenmez dediniz.Bu cümede ve daha bir çok cümlede tam tersi N ekli, ben mi anlayamadım =( Περάστε απέναντι από την λεωφόρο

    Sedef dedi ki...

    Arkadaslar artikellerin sonuna (v) eklenip eklenmeyecegine dair kuralda yer alan harfler, grammer kitaplarinda yer alan, pratikte de sık sık faydalanabileceginiz bilgidir. Isinizi kolaylastirmaya yoneliktir. Bir matematik formulu degildir. Yani bu kural ve bunun gibi pek cok kurala uymayan cok fazla ornek gorebilirsiniz.. amac dili iyice kavrayana kadar isimizi kolaylastirmak... ;)

    Unknown dedi ki...

    Sedef hanım,bir süredir Yunanca kursuna devam ediyorum ama,inanın ismin i hali vs.kalabalıkta kaynayıp gitmiş...sitenizi ziyaret edince neler kaçırdığımı anladım.Sağolun harika bir blog hazırlamışsınız.Bir sorum olacak düzensiz filleri öğrenmek için bir kolay yol var mıdır acaba? Teşekkürler

    Unknown dedi ki...

    iyi günler sedef hanım bir sorum olcaktı andras kelimesi adamdan ziyade koca anlamına gelmiyor mu ?

    Unknown dedi ki...

    Bir sorum olacak Sedef Hanım,tekil yansız isimlerde -i hali anlatılırken bir problem var şöyle ki açıklama ile örnekler uyuşmuyor aydınlatırsanız sevinirim.teşekkürler.

    Nuriye dedi ki...

    Sedef hanım tekil dişi ismin - i halini anlatırken η δασκάλα kelimesini dişi kelime olarak vermişsiniz. Doğrusu Ο δασκάλος olmalı ve eril bir kelime. Sanırım bir karışıklık oldu.